Performance. Play.Lab
Hoe kan een P.P.L. als kunsteducatieve, organische en co-creatieve praktijk, geïnstalleerd worden in het basisonderwijs?
Laten we starten met Performance ...
What do you mean by performance?
Performance is aanwezig binnen dit onderzoek, onder een verzameling van zowel beeldende, muzikale en voornamelijk uitgesproken fysieke optredens (theater, dans en beweging). Deze hybride optredens verlopen geritualiseerd en bevatten een theatraal karakter. Performance profileert zich binnen dit onderzoek onder de noemer van spel(en). Een spel vertrekkend vanuit een gedeelde nood aan verstilling, rust en authentieke verbinding tussen leerkracht-kind, waarbij taal een ondergeschikte rol speelt. Aanwezigheid van taal is vaak van korte duur en uit zich in klanken en nonsens-taal.
Het spel speelt zich af in een vooropgesteld kader(*) bepaald door de hoofd-initiator (in dit geval mezelf), waarbij het kind als co-creator ageert in een gelijk dialoog, op zoek naar authentieke verbinding, uitwisseling, spel en transformatie. De veranderlijke rol van toeschouwer naar actor kan vanuit intrinsieke motivatie ontstaan of vanuit een verwelkomende uitnodiging komende van de hoofd-initiator. Het performatief spel steunt op volgende pilaren: Zintuigelijkheid, ritueel, spel, lichamelijkheid, co-creatie en flow.
Performance is éénmalig en bevat geen vast, vooraf bedacht script anders zou het volgens Abramović (pionier in performance kunst) gaan om theater (Moma,2010). Het reproduceren zorgt niet alleen voor het veranderen van het concept. Het belemmerd ook de toestand van eventuele flow (Boianelli, 2005).
'This is not a theater, theater will repeat. Performance is real. Without the audience the work doesn't exist'
-Marina Abramović-
... en doorgaan met spel(en)
Playing for play's sake, is it really that important ?
Ooit al eens gehoord van de term 'Homo Ludens', ofwel spelende mens? Wel volgens J. Huizinga zijn we er allemaal één. Maar wat is spel nu juist? Spel is eerst en vooral een basisrecht. Daarnaast is het een vrije handeling. Oh Well ....dat vrije is wat dubbel, aangezien je er volgens Huizinga wel voor kiest om je vrijheid op te geven om je te binden aan de spelregels. Op die manier kun je de rol van speler aannemen (de Mul, 2020).
Het idee van spel als vrije handeling wordt pedagogisch versterkt door Piaget en beschreven als doelloos, niet productief, spontaan, vrij, vrijwillig en plezierig (van Hoek et al., 2011). Het ontwikkeld de relatie tot zichzelf, de ander en omringende wereld maar produceert geen voorbedachte producten (Verhaegen, 2014). Als je het mij vraagt heeft het dus zeker zijn plaats in onderwijs. Sterker nog, zowel vygotsky als Piaget stellen dat spel, de belangrijkste bron en ultieme manier vormt, voor de (mentale) ontwikkeling van een kind.
Spel als medehoofdpilaar van Performance.Play.Lab
Één van de hoofdpilaren van Performance.Play.Lab, is de aanwezigheid van het speelse karakter, het spel en spelen zelf. Tot spel komen is niet altijd zo eenvoudig. Volwassenen, waaronder ikzelf hebben snel de neiging om spel te gaan sturen. Vooral wanneer we ons binnen de schoolse muren begeven. Spelend leren met als doel 'het kunnen', wordt in mijn school al dan niet bewust, op handen gedragen. Wat als we zouden spelen om het spel zelf, het plezier en talrijke mogelijkheden aan verbinding maken.
What about we change from 'becoming' to a vision of 'being' Would that be so bad?
Performance.Play.Lab wil kansen bieden om een gezond evenwicht te vinden in groeikansen, tussen 'kunnen' en 'zijn'. Maar dit lijkt harder dan verwacht.
Ook voor mezelf als grote speelvogel in hart en nieren, merk ik soms op dat ik het kind kan sturen. Pas op een warme uitnodiging is nooit te veel, maar het kind kneden tot het gewenste resultaat... dat is wat mij betreft echt niet oké! Hoe vind je het evenwicht tussen de speler en de spelbegeleider in jezelf?
'Ik kan veel meer echt spelen met de kinderen toen ik als ondersteuner in de klassen kwam om gewoon te helpen, nu ben ik geremder, omdat ik hen ondertussen ook iets moet aanleren'
-Juf anoniem-
Dus, wat denk je? Tijd voor spel?
Hoe meer je speelt, hoe meer je speel-vaardigheden zullen groeien (bron . Waarom denk je dat kinderen zulke experten zijn in hun vak?
Performance + spel(en) = Performance.Play.Lab
Performance.Play.Lab what?
Performance.Play.Lab (P.P.L) is om te beginnen een unieke en multi-sensoriële ervaring voor zowel het kind als de performer. Elke P.P.L is steeds anders en verschilt dus van sessie tot sessie. De brede waaier aan uitgangsmogelijkheden en richtingen van zulke sessie, vinden plaats dankzij de aanwezigheid en input van het kind, de performer en mogelijke verbindingen tussen beiden.
'Je zult zien na een tijdje is het nieuwe ervan af en zullen de kinderen ongewenst gedrag vertonen'
-Anoniem-
'Het kinderlijk wezen en haar kijk op spel,
is een meerwaarde in de praktijk'
Het spel en speelgedrag van een kind is onuitputbaar, soms herhalend, vernieuwend en vooral geen gewoonte. Het kind bevat (mits het zich in een veilige context begeeft) een onuitputbare bron aan creativiteit en spel, hierdoor is geen enkele performance-speel-sessie exact hetzelfde.
Het kind is een medespeler en geen spelbreker. Het kind wordt omwille van zijn input uitgenodigd, omarmt en beschouwt als een co-creator, binnen het vooropgestelde kader bepaalt door de performer.
' Elke sensoriële ervaring is uniek,
net als het speelgedrag van het kind
“THIS IS A KIND OF EXPERIENCE THAT YOU CARRY IN ALL YOUR LIFE, BECAUSE NOBODY IS CHANGING BY SOMEONE ELSE'S EXPERIENCE. PEOPLE CHANGE THROUGH THEIR OWN EXPERIENTIAL JOURNEY”.
-Marina Abramović-
Performance in de praktijk, geeft een nieuwe inkijk op wat 'spelend onderzoek' zou kunnen zijn. Onder de vorm van Performance.Play.Lab praktijken. Het is geen exacte wetenschap of een magische formule, met een stappenplan. Het is een inleiding in een vernieuwende manier van spelen, voelen, denken, zien, horen en tot uiting brengen. De mogelijke inhoud vertoont invloeden van de ideologie achter spel, playlabs, collectieve dans, zintuigelijk, immersief, participatief -en interactief theater. Performance.Play.Lab, is een manier die zowel performer en kind uitnodigt, om in een kader(*) van vrij spel op onderzoek te gaan.
(*)Het vooropgesteld kader duidt op: het aankaarten van spelregels, themakeuze (in samenspraak met de klasleerkracht), bewust gekozen ruimte-indeling, geselecteerde materialen (combinatie van thematische -en niet thematische materialen net als de aanwezigheid van het plastic blauw zeil als verzamelplek) en geselecteerde muziek (Spotifyplaylist)
Maak jouw eigen website met JouwWeb